Sông kia giờ đã nên đồng
Salton sa mạc theo dòng biến di
Salton Sea có diện tích mặt nuớc là 889 km2, nơi sâu nhất 13 mét, nằm dưới mặt nước biển 71.3 mét, chiều ngang và chiều dài trung bình 24 km và 56 km.
Nó là một hồ nước mặn nằm ngay vùng trũng của lằn nứt động đất lớn San Andreas Fault của hai dĩa đất Thái Bình Dương và Bắc Mỹ và là hồ lớn nhất ở California.
Hồ Salton được tạo ra năm 1905 do tai nạn khi California Development Company đào kinh dẫn nước từ sông Colorado vào thung lũng của vùng cho nông dân trồng trọt. Sức nước quá lớn so với sức chứa của kinh nên vỡ đập và tràn vào thung lũng liên tục trong 2 năm.
Độ mặn của hồ là 44 g/L, mặn hơn nước biển Thái Bình là 35 g/L. Độ mặn tiếp tục gia tăng mỗi năm vì nước bốc hơi và vì có khoảng 4 triệu tấn muối đi vào vùng thung lũng mỗi năm.
Salton Sea phải cạnh tranh với các thành phố biển cho lượng nước đổ vào và đang thua cuộc vì nạn hạn hán trầm trọng trong lịch sử của California.
Từng là thắng cảnh du lịch, thu hút du khách hơn cả Yosemite National Park, Salton Sea còn là nơi cho chim muông sinh sống và là nơi thu nạp các trận bão bụi mà trong đó các chất độc của thuốc trừ sâu trong thung lũng bị cuốn đi.
Do độ mặn càng ngày càng cao, cá từ từ chết dần, chỉ còn loại cá rô phi (tilapia) và cá sa mạc pupfish (bit.ly/1NKbvmt) còn sống sót, trong khi rong rêu (algea) phát triển mạnh.
Chính quyền California và các cơ quan địa phương ở Nam California đã quyết định ngưng bơm nước vào Salton Sea sau năm 2017, điều này làm tăng nguy cơ bụi từ hồ khô (không phải Hồ khô HCM) sẽ gây ra suyễn và các bệnh về hô hấp. Phẩm chất không khí của vùng đang dưới mức tiêu chuẩn của liên bang.
Salton Sea nằm ngay "đường bay Thái Bình (Pacific flyway) của các loài chim nước khi chúng di trú trong hai mùa xuân-thu, nó phục vụ như ốc đảo sa mạc cho chúng. Sự khô cạn là mối đe doạ cho cá và hơn 400 loài chim muông.
Diện tích mặt nước sẽ bị mất đi khoảng 259 km2 vào năm 2030, độ mặn sẽ tăng lên gấp 3 lần trong 15 năm và cá sẽ hoàn toàn biến mất trong 7 năm. Hơn 10,000 dân sống dọc theo bờ hồ cảm thấy bị bỏ rơi.
California - Golden State - A Déjà Vu
Lê Minh Nguyên tóm lược
21/8/2015
No comments:
Post a Comment